ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ ကုလသမဂၢၾကားခံႏွင့္ ေရာင္းစားသူမ်ားရွိေနျပီလား?

ရခိုင္ျပည္နယ္စစ္ဆင္ေရးအတြင္း လူ႔အခြင္႔အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈစုံစမ္းဖို႔ ကုလတုိက္တြန္း

                                              ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စားလွယ္မစၥယန္ဟီးလီ

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာေဒသမွာ လံုၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္ဆိုေပမဲ့ ခုိင္မာတဲ့ သက္ေသ အေထာက္အထား ရဖို႔အတြက္ အခက္အခဲေတြ ရွိတယ္လုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ မခင္ျဖဴေထြးက ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥ ယန္ဟီးလီကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ေမး။ လက္ရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္က အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ မစၥ ယန္ဟီးလီ ရဲ႕ အဓိက စိုးရိမ္ခ်က္က ဘာေတြ ရွိေနတာပါလဲ။ အရင္ဆံုး ေျပာျပေပးပါရွင့္။
“ကမၻာနဲ႔ အဆက္အသြယ္ ျပတ္ေနတာဆိုေတာ့ အခင္းျဖစ္ပြားခ်ိန္စကတည္းက အဲဒီမွာဘာေတြ   ျဖစ္ ပြားေန သလဲ ဆိုတာကို အျပည့္အဝ မသိရပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ က်မတို႔ အေျခအေနကို သိႏိုင္ဖို႔အတြက္ ျပင္ပနဲ႔ ဆက္သြယ္ႏိုင္တဲ့ ဒီေခတ္နည္းပညာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ စစ္ဆင္ေရး ဇံုနယ္ေျမ အျဖစ္ ေၾက ညာႏိုင္ပါတယ္။ ေဒသခံေတြအတြက္ေတာ့ ပိုၿပီးကန္႔သတ္တာ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ကုလဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြက အဖြဲ႔ေတြေတာင္မွ အဲဒီမွာ ဘယ္လိုအေျခအေနရွိသလဲ ဆိုတာကို သိႏိုင္ဖို႔အတြက္ သြားလို႔မရပါဘူး။”
ေမး။ မစၥယန္ဟီးလီတို႔ သိထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြထဲက အေၾကာင္းအရာ တခ်ိဳ႕ကို ေျပာျပပါဦးရွင့္။
“က်မတို႔ၾကားသေလာက္က လူေတြကို ဖမ္းတာဆီးတာ၊ အိမ္ေတြ မီး႐ိႈ႕ခံရတာရွိတယ္။ ဥပေဒမဲ့ ဖမ္းဆီး မႈေတြ ရွိေနတယ္။ အသတ္ခံရတာေတြ ရွိတယ္။ အေၾကာင္းျပခ်က္ေပးၿပီး သတ္ပစ္တာေတြ ရွိတယ္။ ဒါေတြ က တရားလက္လြတ္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ဖမ္းဆီးမႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ မတရားျပဳက်င့္မႈေတြ၊ လူေရွ႕သူေရွ႕မွာတင္ အဓမၼျပဳက်င့္မႈေတြ ရွိတယ္လို႔လည္း က်မတို႔ၾကားရပါတယ္။ ”
ေမး။ ဘာ သက္ေသေတြ ရွိပါလဲရွင့္။
“ဒီအခ်က္အလက္ေတြကို မွန္မမွန္ သိဖို႔က သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆး မႈေတြ လုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ က်မတို႔ သြားလာလို႔ မရပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြေတာင္ အဲဒီေနရာေတြကို သြားလာ ဖို႔ကန္႔သတ္ ခံထားရပါတယ္။”
ေမး။ အခ်က္အလက္ေတြကို မစၥ ယန္ဟီးလီတို႔ ဘယ္လို ရရွိပါသလဲ။ မွန္ကန္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြလို႔ ဘယ္လုိ ယူဆႏုိင္ပါသလဲ။
“ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ က်မတို႔ရဲ႕လူေတြ ရွိပါတယ္။ သူတို႔က ဓာတ္ပံု အေထာက္အထားေတြနဲ႔ အခ်က္ အလက္  ေတြ ပို႔ေပး ပါတယ္။ က်မတို႔အေနနဲ႔ အခု ေျပာဆိုခဲ့တဲ့အခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မမွားေအာင္ အမ်ားႀကီး ဂ႐ုစိုက္ရပါတယ္။ မွားယြင္းၿပီး စြပ္စြဲတာမ်ိဳးလည္း က်မတို႔ မလုပ္ခ်င္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခုၾကားသိရတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လြတ္လပ္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ေပးဖို႔ က်မ တို႔ ေတာင္း ဆိုေနတာပါ။ ဒီလိုလုပ္ဖို႔ ဘာေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာကို ေသေသခ်ာခ်ာ သိရဖို႔ ေလ့လာစမ္း စစ္ မႈေတြ အျပည့္အ၀ လုပ္ဖို႔ပါတယ္။ အေျခအေနက ဘယ္ေလာက္ အတိုင္းအတာအထိ ဆုိးရြားေနသလဲ ဆုိတာကို ေသခ်ာသိဖို႔လိုပါတယ္။”
ေမး။ ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ မစၥ ယန္ဟီးလီတို႔ ေျပာသလို လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ စစ္ဆင္ေရး အေျခ အေန  ေအာက္ မွာ ေနအိမ္ေတြမီး႐ႈိ႕တာ၊ တရားလက္လြတ္ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္တာေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ျငင္းထားပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ တည္ဆဲဥပေဒေတြနဲ႔ အညီအေရးယူေဆာင္ရြက္ေန တယ္လို႔ေျပာ ပါတယ္ရွင့္။
“ဘယ္လိုဥပေဒမ်ိဳးကို ေျပာတာလဲ။ အဲဒါပဲ က်မ သိခ်င္တာပါ။ ဘယ္လို ဥပေဒမ်ိဳးကို သူတို႔ေျပာေနတာပါလဲ။ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားတဲ့ ဥပေဒလား။ ဘယ္လိုဥပေဒမ်ိဳးလဲ။”

မူစလင္လူဦးေရ အမ်ားစုရိွတဲ့ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္းက စစ္ဆင္ေရးေတြအတြင္းမွာ လက္နက္မဲ့ အရပ္ သားေတြအေပၚ မတရားျပဳက်င့္တာ၊ ရပ္ရြာေတြကို မီးရိႈ႕တာ ဥပေဒမဲ့ ဖမ္းဆီးမႈေတြရိွေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြ ခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြလုပ္ဖို႔ မစၥယန္ဟီးလီ အပါအ၀င္ ကုလသမဂၢရဲ႕ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ေတြက ျမန္မာအစိုးရကို မေန႔က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ ေတာင္း ဆိုခဲ့တာ ပါ။ ေမာင္ေတာမွာရိွတဲ့ လံုၿခံဳေရးတပ္စခန္းေတြကို ေအာက္တိုဘာ ၉ ရက္ေန႔က တိုက္ခိုက္ခံရၿပီး တဲ့ေနာက္ ျမန္မာလံုၿခံဳေရးတပ္ေတြက ေဒသတြင္းမွာ စစ္ဆင္ေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတာျဖစ္ပါ တယ္။ ျမန္မာအစိုး ရဘက္ကေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ စစ္ဆင္ေရးေတြကို ဥပေဒနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ေန တာျဖစ္တယ္လို႔ တုံ႔ျပန္ထားပါတယ္။
http://burmese.voanews.com/a/3566982.html ဒါကေတာ့ VoA ျမန္မာပုိင္းအစီအစဥ္ က ထုတ္ လႊင့္ သြားတာ ပါ ။ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခုိင္ ျပည္နယ္ အေရးနဲ ့ပတ္သက္ျပီး  ျမန္မာအစိုးရကလည္း ဥပေဒ နဲ ့အညီ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လုိ ့တုန္ ့ျပန္ေျပာဆုိျပီးျဖစ္သလုိ ျပည္သူ ့လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ ေဟာင္း သူရ ဦးေရႊမန္းကလည္း ရခုိင္အေရးအတြက္ သူ၏ ေဖ့ဘုတ္ စာမ်က္ႏွာမွ တစ္ဆင့္ သေဘာထား ေၾကညာခ်က္ တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္ ။ သူရ ဦးေရႊမန္း က ဘဂၤ ါလီ ေလ်ာ ့တြက္ထားရင္မွားလိမ့္မယ္ ေခါင္းစဥ္
ျဖင့္ ရန္ကုန္ျမိဳ  ့သုိ ့ ဘဂၤ ါလီမ်ားခုိး၀င္ျခင္း၊ ေမာင္ေတာ နယ္ျခားေစာင့္ကင္းစခန္းမ်ားအား တုိက္ခုိက္ရာ တြင္ မူဂ်ာဟစ္ဒင္ ( Aqa Mul Mujahideen) တုိ ့ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနျခင္း တုိ ့ကုိ ေရးသားေဖၚျပထား ေၾကာင္း
ေတြ ့ရသည္။

ျမန္မာ့လူ ့အခြင့္အေရးကုိယ္စားလွယ္ Yanghee Lee ရဲ ့ ေျဖဆုိခ်က္မ်ားကုိ အနက္ေကာက္ၾကည့္ေသာ အခါ 

ေမး။ မစၥယန္ဟီးလီတို႔ သိထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြထဲက အေၾကာင္းအရာ တခ်ိဳ႕ကို ေျပာျပပါဦးရွင့္။

“က်မတို႔ၾကားသေလာက္က လူေတြကို ဖမ္းတာဆီးတာ၊ အိမ္ေတြ မီး႐ိႈ႕ခံရတာရွိတယ္။ ဥပေဒမဲ့ ဖမ္းဆီး မႈေတြ ရွိေနတယ္။ အသတ္ခံရတာေတြ ရွိတယ္။ အေၾကာင္းျပခ်က္ေပးၿပီး သတ္ပစ္တာေတြ ရွိတယ္။ ဒါေတြ က တရားလက္လြတ္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ဖမ္းဆီးမႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ မတရားျပဳက်င့္မႈေတြ၊ လူေရွ႕သူေရွ႕မွာတင္ အဓမၼျပဳက်င့္မႈေတြ ရွိတယ္လို႔လည္း က်မတို႔ၾကားရပါတယ္။ ”

ေမး။ ဘာ သက္ေသေတြ ရွိပါလဲရွင့္။ ဆုိသည့္ အခါ သက္ေသရွိ ေၾကာင္း ေျပာဆုိႏုိင္ျခင္းမရွိပဲ
“ဒီအခ်က္အလက္ေတြကို မွန္မမွန္ သိဖို႔က သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆး မႈေတြ လုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ က်မတို႔ သြားလာလို႔ မရပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြေတာင္ အဲဒီေနရာေတြကို သြားလာ ဖို႔ကန္႔သတ္ ခံထားရပါတယ္။” လုိ ့ ေျဖဆုိခဲ့ တာ ကုိ ေတြ ့ သည့္ အခါ ကုလသမဂၢ လူ ့အခြင့္အေရး အထူး ကုိယ္စားလွယ္ Yanghee Lee အေနျဖင့္ သက္ေသခုိင္လုံျခင္းမရွိေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း မွ ေပးပုိ ့ေျပာ ဆုိ ေသာ စကားမ်ားကုိသာ One Sided Person နားတစ္ေပါက္ျဖင့္သာ သတ္မွတ္ ယုံၾကည္လွ်က္ ရွိ ေၾကာင္း ကုိ  -  ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ က်မတို႔ရဲ႕လူေတြ ရွိပါတယ္။ သူတို႔က ဓာတ္ပံု အေထာက္ အ ထားေတြ နဲ႔ အခ်က္ အလက္  ေတြ ပို႔ေပး ပါတယ္။ လုိ ့ ေျဖ ဆုိ ထား ျခင္းက သက္ေသခံလ်က္ရွိသည္။

ကုလသမဂၢ လူ ့အခြင့္အေရး အထူး ကုိယ္စားလွယ္ Yanghee Lee အေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေရး ႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ က်မတုိ ့ရဲ  ့လူ ေတြ ရွိ ပါတယ္ ဟု ေျပာဆုိထားသျဖင့္ ဘယ္သူေတြ လဲ ဆုိတာ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ ရန္ လုိအပ္လာပါသည္။ ျမန္မာအစိုးရ မေကာင္းေၾကာင္း အစဥ္ တစ္စိုက္ ေျပာဆုိလာသူမ်ား က 
ကုလသမဂၢ လူ ့အခြင့္အေရး အထူး ကုိယ္စားလွယ္ Yanghee Lee ကုိ ၀န္းရံ လ်က္ ရွိ ေၾကာင္း ေတြ ့ရ သည္။ ကုလသမဂၢ လူ ့အခြင့္အေရး အထူး ကုိယ္စားလွယ္ Yanghee Lee အေနျဖင့္ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ျမန္မာ့ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ ကုိ ထိပါးရန္ေဆာင္ရြက္ရွိ ျပီး လူသားခ်င္းစာနာမႈ ႏွင့္ မသက္ဆုိင္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ တပ္မေတာ္အစိုးရ ကုိအစဥ္ တစ္စုိက္ ဆန္ ့က်င္ သူမ်ား ႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသေပၚေပါက္ေရးေဆာင္ရြက္ေနၾကသည့္ အဂၤလန္ ေနထုိင္ သည့္  Burmese Rohingya Organisation UK ၏ ဥကၠ႒ ျဖစ္သူ ထြန္းခင္ႏွင့္လည္းေကာင္း၊
Director General of Arakan Rohingya Union, Dr. Wakar Uddin ႏွင့္ လည္းေကာင္း ဆက္သြယ္မႈမ်ား ရွိေနခဲ့သည္ ကုိ ေတြ ့ရသည္။

 အဂၤလန္ ေနထုိင္ သည့္  Burmese Rohingya Organisation UK ၏ ဥကၠ႒ ျဖစ္သူ ထြန္းခင္ႏွင့္ေတြ ့ဆုံ
 http://www.rohingyablogger.com/2016/03/rohingya-representative-meets-special.html

 Director General of Arakan Rohingya Union, Dr. Wakar Uddin ႏွင့္ ယွဥ္တြဲ
https://merhrom.wordpress.com/2015/03/26/arakan-rohingya-union-at-the-28th-session-of-the-united-nations-human-rights-council/

 အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ နီးစပ္ေသာ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး ရွိေသာ္လည္း ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးအျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခ်ိန္ တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ရခုိင္အေရးတြင္ တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ နယ္ေျမစစ္ဆင္ေရး ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ကာ လူ့ အခြင့္အေရး ခ်ဳိ း ေဖါက္ျခင္း မရွိ ဟု တရား၀င္ ေျပာ ၾကားထားသည္။

 ျမန္မာလူ ့အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ မွ ေဒါက္တာ ေဒၚသန္းႏြဲ ့ ( ပါေမာကၡ ဌာနမွဴ း - ဥပေဒ ဌာန )   ႏွင့္ ေတြ ့ဆုံ စဥ္ က ပညာျခင္း မယွဥ္သာေသာေၾကာင့္ ေခါင္းငုံ ့ဆက္ဆံ ခဲ့ ရ ျပီး  ယင္း အခက္ အခဲ ကုိ ေက်ာ္ လႊာ း နုိင္ ရန္ ျပည္တြင္း မြတ္စလင္ မ်ား ႏွင့္ အဂၤလန္ ေနထုိင္ သည့္  Burmese Rohingya Organisation UK ၏ ဥကၠ႒ ျဖစ္သူ ထြန္းခင္ႏွင့္ Director General of Arakan Rohingya Union, Dr. Wakar Uddinတုိ ့ အကူအညီ ရယူျပီး ျမန္မာ ့လူအခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ကုိ ပုံရိပ္ပ်က္ျပားေစ ရန္ ႏွင့္ ေဒါက္တာ ေဒၚသန္းႏြဲ ့ ကဲ ့သုိ ့ ဥပေဒ ကြ်မ္းက်င္ ပညာရွင္ မ်ား ထြက္ ခြာ သြား ေစရန္ အတြက္  ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ ့အဖြဲ ့အစည္း၊ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥး္ သား ေဟာင္း မ်ား အဖြဲ ့ ၊ NLD ပါတီ ဥကၠ႒ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ ပါတီ နာယက ဦးတင္ ဦ း၊ ပါတီ ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ ဦး၀င္းထိန္ တုိ ့ ႏွင့္ ယင္း ပါတီ မွ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ရန္ကုန္ျမိဳ  ့အတြင္း ရွိ ဗလီ မ်ား မွ ဗလီ ဆရာမ်ား ႏွင့္ မြတ္စလင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား စုေပါင္း ကာ အင္း၀ အပ္ခ်ဳပ္ ဆုိင္ အေရး ကုိ ပုံၾကီးခ်ဲ ့  အကြက္ဆင္ ေဆာင္ရြက္ ေစခဲ့ေၾကာင္း ေတြ ့ရသည္။

အဂၤလန္ ေနထုိင္ သည့္  Burmese Rohingya Organisation UK ၏ ဥကၠ႒ ျဖစ္သူ ထြန္းခင္ႏွင့္
Director General of Arakan Rohingya Union, Dr. Wakar Uddinတုိ ့သည္ ရခုိင္ျပည္နယ္ တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ခြဲ ထြက္ နယ္ေျမ ျဖစ္ေပၚလာေစေရးအတြက္  အစဥ္ တစ္စုိက္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိ ျပီး
ျမန္ မာႏိုင္ ငံ ဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥ ယန္ဟီးလီ ကုိ ေနာက္ ကြယ္ တုိက္တြန္း ေစ့ေဆာ္ ၾကိဳးကုိင္ ကာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏုိင္ရ NLD ပါတီ အစိုးရ ႏွင့္ ျပည္တြင္း အရပ္ဖက္ လူ မႈ အဖြဲ ့အစည္းမ်ားမွ တစ္ဆင္ ့ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ကုိ  ကုလသ မဂၢၾကားခံ ထား ျပီး ေရာင္းစားေနသူမ်ားကုိ ျမန္မာ့လူ ့ေဘာင္ အဖြဲ ့အစည္း မွ ဖယ္ထုတ္ရွင္းလင္း ရန္ အခ်ိန္တန္ ပါ ျပီ လုိ ့ တုိက္တြန္းႏႈိးေဆာ္လ်က္  ...

ရခုိင္ျပည္နယ္မွ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ား အတြက္ အရွက္သိကၡာ ကင္းမဲ့စြာ ေတာင္းဆုိ ေနသည့္ Yanghee Lee